Zanim jednak omówimy kwestie związane z zatrudnia-niem studentów, warto pochylić się nad inną formą ak-tywizacji zawodowej młodych osób nad praktykami. Co do zasady mamy dwa główne rodzaje praktyk: absolwenc- kie oraz studenckie praktyki zawodowe. Te pierwsze regulują przepi- sy ustawy z dnia 19 lipca 2009 r. o praktykach absolwenckich. Są one nawiązywane na podstawie umowy, w której praktykant zobowiązu- je się do wykonywania pracy pod okiem praktykodawcy. Co istotne, praktykantem może zostać tylko osoba poniżej 30. roku życia. Praktyki mogą być odpłatne lub nieodpłatne. Gdy są odpłatne, praktykant, któ- ry ukończył 26. rok życia musi uiścić podatek dochodowy w wysokości 17% zarobionej kwoty. Wynagrodzenie praktykanta nie może przekra- czać dwukrotności minimalnego wynagrodzenia za pracę i jest ono zwolnione z obowiązku opłacania składek ZUS. Praktyki te mogą trwać maksymalnie 3 miesiące. Nie mają do nich zastosowania przepisy Kodeksu pracy, poza nielicznymi wyjątkami dotyczącymi m.in. zakazu dyskryminacji oraz tygodniowych i dobowych norm pracy. Studenckie praktyki zawodowe są szczególną formą praktyk, gdyż swoje źródło mają w umowie zawartej przez praktykodawcę i uczelnię. W przeciwieństwie do praktyk absolwenckich, muszą być one ściśle związane z kierunkiem studiów praktykanta. Ta forma praktyki również może być odpłatna. Wynagrodzenie otrzymywane przez studenta podlega zwolnieniu z podatku dochodowego do wysokości nieprze- kraczającej kwoty 2 280,00 zł w danym roku podatkowym. Uczestnik studenckich praktyk zawodowych, podobnie jak w przypadku praktyk absolwenckich, jest zwolniony z opłacania składek ZUS.
Bardzo często studenci, oprócz różnego rodzaju praktyk, decydują się także na podjęcie pracy zarobkowej. Obecnie najczęstszą formą współpracy jest umowa zlecenie. Przedsiębiorcy znacznie chętniej proponują nawiązanie tego rodzaju stosunku cywilnoprawnego, gdyż wiąże się on dla nich z mniejszymi kosztami zatrudnienia studenta oraz brakiem konieczności stosowania przepisów Kodeksu pracy, które co do zasady są korzystniejsze dla pracownika. W związku z tym nale- ży mieć na uwadze, że zleceniobiorcy będą przysługiwały tylko takie prawa, jakie wynikają z umowy zawieranej ze zleceniodawcą. Z tego powodu student wykonujący pracę na podstawie umowy zlecenia nie będzie mógł skorzystać z prawa do urlopu wypoczynkowego, chyba że coś innego zostanie zapisane w umowie stron. W trakcie zawierania zlecenia warto również zwrócić szczególną uwagę na postanowienia umowne dotyczące m.in. okresów wypowiedzenia, przesłanek do roz- wiązania umowy bez zachowania terminów wypowiedzenia, a niekie- dy także zakazu konkurencji w trakcie trwania umowy, a nawet po jej rozwiązaniu. Wynagrodzenie godzinowe otrzymywane na podstawie umowy zle- cenia nie może być niższe od minimalnego określonego w ustawie
Krzysztof Krupa
Jest aplikantem adwokackim na co dzień pracującym w kancelarii prawnej we Wrocławiu. Prowadzi blog poPrawnie w serwisie Instagram oraz YouTube, za pomocą którego popularyzuje wiedzę prawniczą.
Wiele młodych osób już w trakcie studiów postanawia podjąć się pracy zarobkowej. Często jest to spowodowane chęcią zdobycia doświadczenia zawodowego, a przy tym podreperowania studenckiego budżetu. Debiutując na rynku pracy, warto zapoznać się z prawami, które przysługują osobom mającym status studenta.
Student w miejscu pracy prawne aspekty pierwszych kroków na ścieżce zawodowej
RYNEK PRACY PRZEWODNIK PRACODAWCY 2021/202216